Το Μάρτσαλο είναι μια απομονωμένη παραλία που βρίσκεται στα δυτικά Αστερούσια Όρη, σε μια από τις πιο δύσβατες περιοχές του νομού Ηρακλείου. Απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη μύτη της Μεσαράς, το Ακρωτήριο Λίθινο και 80 χλμ νοτιοδυτικά του Ηρακλείου. Για να έρθετε ως εδώ θα πρέπει να ακολουθήσετε τον χωματόδρομο που ξεκινάει από τη Μονή Οδηγήτριας και οδηγεί προς Κεφάλι, Βαθύ και Μάρτσαλο (ακολουθήστε τον χωματόδρομο που οδηγεί δεξιά μετά τη μονή, ευθεία πάει για Αγιοφάραγγο). Μετά από μερικά χιλιόμετρα ακολουθείτε την πινακίδα προς Μάρτσαλο που σας οδηγεί στην αρχή του Μαρτσαλιώτικου φαραγγιού, έπειτα από μια αρκετά κακοτράχαλη διαδρομή. Αφήνετε το αυτοκίνητο σας στην είσοδο του φαραγγιού και να κατηφορίζετε ως την παραλία με τα πόδια για περίπου 2 χλμ.

Το φαράγγι αυτό, όπως και τα υπόλοιπα της περιοχής (π.χ. Αγιοφάραγγο), αποτελούσαν και εξακολουθούν να αποτελούν ερημητήρια της Μονής Οδηγητρίας. Γι’ αυτό το λόγο έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικοί τόποι με έντονη θρησκευτική σημασία. Μέσα στο φαράγγι θα διακρίνετε ερείπια από τα κελιά που διέμεναν οι ασκητές, όπως το κελί που ασκήτευσαν οι Άγιοι Ευμένιος και Παρθένιος, οι οποίοι αργότερα επανίδρυσαν τη Μονή Κουδουμά. Στην αρχή της διαδρομής θα συναντήσετε το σπηλαιώδη ναό της Παναγιάς της Μαρτσαλιανής. Όταν η Εκκλησία εορτάζει στις 15 Αυγούστου, πλήθος πιστών από τη Μεσαρά έρχονται στο Μάρτσαλο.

Αν συνεχίσετε την κατάβαση του φαραγγιού, ανάμεσα στα κατακόρυφα και απότομα βράχια με τις πολλές σπηλιές, πολύ σύντομα θα βρεθείτε να περπατάτε ανάμεσα σε αυτοφυείς Κρητικούς Φοίνικες. Στο Μάρτσαλο υπάρχει μια από τις μεγαλύτερες αποικίες φοινικόδεντρων στην Κρήτη. Επίσης, στο μέσον του φαραγγιού, στο Περιβόλι, υπάρχει μια πετρόκτιστη δεξαμενή στην οποία συγκεντρώνονταν το νερό μιας μικρής πηγής, και τριγύρω της οι ασκητές καλλιεργούσαν τη γη.

Μετά από λίγο ακόμη περπάτημα παράλληλα με τις συστάδες των φοινικόδεντρων, θα βρεθείτε στην όμορφη παραλία που σχηματίζεται στην έξοδο του φαραγγιού του Μάρτσαλου. Η παραλία έχει μεγάλα βότσαλα και είναι εντελώς απομονωμένη. Το νερό είναι σχεδόν πάντα πολύ ήρεμο, γεγονός που δικαιολογεί και την ονομασία του (Μάρτσαλο σημαίνει Καλό Λιμάνι στα λατινικά). Στο μέσο της παραλίας υπάρχει μια αποβάθρα για τις βάρκες που έρχονται από τους Καλούς Λιμένες ή τα Μάταλα και πιο πίσω μερικά μεγάλα αλμυρίκια.

Η ταπεινή αυτή παραλία χρησιμοποιήθηκε ως λιμάνι από τα Μινωϊκά χρόνια, καθώς βρέθηκαν ίχνη από λιμενικό οικισμό του 1800-1600 π.Χ. Αργότερα, ο Απόστολος Παύλος ίσως σταμάτησε στο Μάρτσαλο για να διδάξει τον Χριστιανισμό, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προς τη Ρώμη.